Help: auteursrecht. Hoe zat het nu ook al weer? Welke afbeeldingen en video’s mag je gebruiken om je producten of diensten aan te prijzen?
Het auteursrecht
De wet zegt het volgende over het auteursrecht (of de engelse term: copyright):
Het auteursrecht is het uitsluitend recht van de maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, of van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken en te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen, bij de wet gesteld.” (Artikel 1 Auteurswet)
De creativiteit van de maker wordt dus door de wet beschermd, maar hoe weet je nu of ergens auteursrecht op rust?
Afbeelding via Google?
“Het staat op Google, dus ik zal het wel mogen gebruiken.” Helaas is dat niet het geval. Het feit dat een afbeelding via Google te vinden is, betekent niet dat er geen auteursrechten op rusten. Je kunt proberen te achterhalen van welke site de afbeelding komt, om dan vervolgens toestemming te vragen aan de rechthebbende. Als je er niet achter kunt komen wie de maker van de foto is, loop je bij het plaatsen van de foto het risico aangesproken te worden door de maker van de foto. De rechthebbende kan dan geld eisen voor het gebruik van de foto.
Afbeelding via Facebook?
Ook het feit dat een afbeelding of foto op Facebook staat, betekent niet dat deze rechtenvrij is. Dat Facebookgebruikers bij het plaatsen van een foto het gebruiksrecht aan Facebook overdragen, wil niet zeggen dat jan en alleman en daarna met die foto’s vandoor mag gaan. Hetzelfde geldt voor andere social media zoals Pinterest en Instagram.
Video via YouTube?
Bovenstaande is ook van toepassing op video’s. Een Youtube-gebruiker geeft een gebruiksrecht af aan Youtube, maar daarmee mag de video door anderen niet (zomaar) vrij worden gebruikt. Embedden mag wel! Daarover later meer.
Hoe moet het dan wel?
Voor commercieel gebruik heb je altijd toestemming nodig van de maker/rechthebbende. Gebruik je vaak afbeeldingen op je website, kost het wel erg veel tijd om overal toestemming voor te vragen. Daarom zijn er beeldbanken op internet te vinden, waar je – vaak tegen een vergoeding – een licentie afneemt voor het gebruik van afbeeldingen. De beeldbank regelt dan dat de rechthebbende betaald wordt voor de afbeelding. Een voorbeeld van zo’n beeldbank is Shutterstock . Een gratis beeldbank vind je via Pixabay.
Hoe zit het eigenlijk met productfoto’s?
Foto’s waar puur een product tegen een witte muur op wordt afgebeeld, zijn in beginsel niet beschermd door het auteursrecht. Hier zit weinig creativiteit achter en geven een product objectief weer. Maar dat wil niet zeggen dat je productfoto’s dan zomaar klakkeloos mag gebruiken om een product aan te prijzen. Verkoop je merkproducten op de legale manier, mag je de merknaam gebruiken om het product onder de aandacht te brengen. Dit geldt ook voor foto’s van het product. Je moet er alleen wel voor waken de indruk te wekken dat er een band bestaat tussen jou als verkoper en de merkhouder.
Conclusie: zorg voor die toestemming!
Imke.